Hoezo minder regels in Drenthe?

In diverse verkiezingsprogramma’s van partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen in Drenthe valt te lezen dat de regeldruk van de provincie verlaagd moet worden. Sterk Lokaal heeft het verminderen van de provinciale regeldruk zelfs als speerpunt benoemd. Volgens Sterk Lokaal behoort Drenthe tot de top 3 van alle provincies met de meeste regels en verordeningen. De partij vindt dit een ouderwetse manier van “van bovenaf” besturen. Volgens Sterk Lokaal moet de provincie zich met minder zaken bemoeien en meer overlaten aan gemeenten. De VVD heeft het in haar verkiezingsprogramma ook veel over overbodige regels en wil een overbodigheidstoets op regelgeving, snoeien in regelgeving en experimenten met regelvrije gebieden.
Hoe groot is het ‘probleem’?
Voorgaande klinkt allemaal heel verstandig en logisch, maar is er eigenlijk wel sprake van een echt probleem? Laten we om te beginnen eens kijken hoe groot het probleem eigenlijk is. Dat is niet eenvoudig; het vinden van onafhankelijke, betrouwbare cijfers inzake het aandeel van de provinciale regels in het totaal aan overheidsregels is lastig. Volgens de provincie Overijssel is in Nederland naar schatting maar circa 5% van alle regels afkomstig van de provincies. De door burgers en bedrijven ervaren last van regels en (vermeende) regeldruk komt grotendeels voor rekening van de Europese Unie en het Rijk. Van die 5% provinciale regels is volgens de provincie Noord-Brabant het overgrote deel (89%) van de administratieve lasten het gevolg van hogere regelgeving (medebewind). De rest is het gevolg van eigen regelgeving (autonoom). Alleen aan die laatste categorie regels kunnen de provincies zelf iets doen.

Waar hebben we het dan over uitgedrukt in euro’s? Uit onafhankelijk onderzoek verricht in 2013 in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)[1] blijkt dat in 2010 voor bedrijven: 1. de geraamde administratieve lasten uit autonome provinciale regelgeving € 9,6 miljoen per jaar bedragen en 2. het grootste deel van de administratieve lasten voortvloeit uit het aanvragen van subsidies. Voor burgers geldt in 2010 dat: 1. de totale administratieve lasten ongeveer 16.700 uur en € 302.000 per jaar bedragen en 2. het grootste deel van de administratieve lasten voortvloeit uit het aanvragen van subsidies.

Lagere administratieve lasten
Al met al is er dus niet bepaald sprake van een groot probleem, zowel als je kijkt naar het aandeel van de provinciale regels in het totaal aan regels en als je kijkt naar de kosten die verbonden zijn aan de bijbehorende administratieve lasten. Even in perspectief: het kabinet wil dat de totale administratieve lasten tussen 2012 en 2017 structureel met € 2,5 miljard per jaar worden gereduceerd.

Dit laat onverlet dat elke provincie natuurlijk moet meewerken aan het verlagen van de lastendruk. Is het verminderen van de regeldruk voor de provincies dan geen issue? Zeker wel: in de in 2011 gemaakte ‘Bestuursafspraken 2011-2015’ tussen de verschillende overheden (rijk, provincies/IPO, gemeenten/VNG en waterschappen/UvW), staat dat de vier overheden de totale gezamenlijke administratieve lasten vanaf 2012 met 5% per jaar zullen verminderen.

Uit het hiervoor genoemde onderzoek uit 2013 blijkt dat de administratieve lasten voor burgers en bedrijven die te maken hebben met provincies de afgelopen jaren aanzienlijk zijn gedaald. In de jaren 2010-2012 zijn de kosten voor bedrijven met 8% gedaald en voor burgers zelfs met 24%. Het gaat bijvoorbeeld om kosten die worden gemaakt bij het aanvragen van een Omgevingsvergunning of een subsidie voor het aanbrengen van zonnepanelen.

Andere prioriteiten: werk en leefbaarheid
Alhoewel er geen specifieke cijfers voor Drenthe openbaar beschikbaar zijn, moge op basis van al het voorgaande duidelijk zijn dat ook in Drenthe de provinciale regeldruk geen groot probleem kan zijn. Slechts een zeer klein gedeelte van de regeldruk in Nederland is immers afkomstig van de provincies en daarmee zijn ook de kosten verbonden aan de administratieve lasten gering. Verder staat het probleem van de regeldruk al duidelijk op de agenda van de provincies. Ook bij de provincie Drenthe. En ten slotte zijn er ook in Drenthe de afgelopen jaren concrete maatregelen genomen om de provinciale regeldruk te verminderen, bijvoorbeeld als het gaat om het aanvragen van subsidies.

Bijzonder dus dat sommige politieke partijen zo’n punt maken van de provinciale regeldruk. Laten we ons alsjeblieft vooral druk maken om de echte problemen in Drenthe, zoals de werkloosheid en de leefbaarheid van het platteland. Dat is wat de PvdA doet.

[1] Nulmeting administratieve lasten autonome regelgeving decentrale overheden, SIRA Consulting, november 2013.