Werk is van groot belang voor alle Drenten. De provincie heeft hier de afgelopen jaren verschillende ondersteunende programma’s op gezet. Hebben deze programma’s effect? De Noordelijke Rekenkamer bracht de resultaten in beeld. De PvdA is enthousiast over de uitkomsten, zo gaf ons Statenlid Michel Berends in het Drents Parlement aan.
Bij het begin van zijn inleiding in de Statencommissie FCBE wees Michel Berends erop dat het GS en PS siert dat zij een instituut als de Noordelijke Rekenkamer in het leven hebben geroepen: ‘Zo organiseren we onze eigen kritische massa. Dat kenmerkt een sterk bestuur.’ Het is volgens de PvdA verheugend dat GS de conclusies en aanbevelingen van de Noordelijke Rekenkamer in hoge mate onderschrijven. ‘GS onderschrijft alleen niet de verplichting om drie jaar na definitieve vaststelling van de subsidie een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar de structurele, duurzame effecten ervan. De PvdA stelt aan GS voor om die mening te heroverwegen; eventueel kan de provincie zelf ook een dergelijke meting doen. De eigen onderzoeksafdeling van de provincie Fryslân geeft daar een voorbeeld van met het beleidsonderzoek naar effectmetingen van Talint foar Fryslân, een traineeprogramma voor jong afgestudeerden bij werkgevers.’
Dan het doorwrochte rapport van de NRK zelf, waarin met name wordt ingegaan op de sensorprojecten van de afgelopen jaren. Twee daarvan hebben het niet gehaald: Sensor Universe en INCAS3. Daarentegen is het HIT-programma wel succesvol: ‘Internationaal gezien een pareltje en ‘top-rated’; dat bereik je niet gauw als instituut. De motorenopleiding op het TT-circuit, het TT Institute, heeft zijn plek als topopleiding verworven. Deze heeft zich mede zo goed ontwikkeld omdat men de kennis uit de sensorprojecten goed heeft meegekregen. Motoren zitten tegenwoordig vol met sensoren, zoals u weet.’
De PvdA constateert wel dat het rapport met een typisch blauwe bedrijfskundige-organisatorische bril beschreven is, met veel nadruk op cijfers en kwantiteiten. Berends: ‘Het gaat echter ook om de kwaliteiten in het leven. Je zou dus ook met een gele dan wel rode bril naar de werkelijkheid moeten kijken en in die zin wij ook voorstander van een meer interactieve benadering. Dat mag PS zichzelf ook aanrekenen, door bij werkbezoeken bijvoorbeeld ook zelf scherp door te vragen naar welke effecten projecten nou precies teweegbrengen, in plaats van dat het verorberen van de gevulde koek het hoogtepunt is. Wij pleiten dus voor die combinatie.’
Verder is de werkelijkheid rond werkgelegenheidsprojecten weerbarstig en heeft deze haar eigen dynamiek, aldus Berends. ‘Dat bewijst ook het schoolvoorbeeld dat in het rapport wordt genoemd: de ontwikkeling van de Eemshaven in Groningen, een project dat pas na 20 jaar een positief structureel effect heeft op de werkgelegenheid heeft laten zien. Hopelijk gaat dat ook gebeuren met het sensor-verhaal maar zeker ook met Atalanta (de vernieuwing van het centrum van Emmen); we zullen daar cijfers over zien in 2020. De PvdA trekt daarom ook lessen: we vinden het van belang dat er een second opinion komt op majeure projecten, dat mag duidelijk zijn.’
In zijn reactie gaf gedeputeerde Brink aan dat het rapport van de Noordelijke Rekenkamer het College van Gedeputeerde Staten voedt om voor- en achteraf goed te kijken naar wat structuurversterkende programma’s werkelijk opleveren. Over de wens van de PvdA om toch steevast na drie jaar terug te kijken zei Brink dat dit wettelijk niet kan worden afgedwongen: ‘Maar GS wil wel ‘in de geest van’ proberen om na drie jaar iets te doen op dit vlak.’
