Kritiek op en onrust over plannen van defensie in Drenthe; hierover discussie in Provinciale Staten

25 september 2024

Defensie is op zoek naar gebieden in Nederland (ook in Drenthe) omdat, zoals ze het zelf formuleren:
Defensie groeit. Dit is nodig omdat de veiligheidssituatie in de wereld verandert. De Nederlandse krijgsmacht richt zich meer op de bescherming van het eigen grondgebied en dat van NAVO-bondgenoten. Voor deze taak heeft Defensie niet alleen meer militairen en materieel nodig, maar ook meer ruimte. Bijvoorbeeld voor kazernes, opslagplaatsen, laagvlieggebieden en oefenterreinen.
Deze groei kan dus ook Drenthe betreffen. Dit kan dan grote invloed hebben op de schaarse ruimte in Drenthe en daarmee op (eigendommen van) inwoners. Op verzoek van de fracties van ChristenUnie en BBB is dit uitgebreid besproken in de Statenvergadering van woensdag 25 september. Ook werd Gedeputeerde Staten gevraagd naar hun rol  en inzet bij de gesprekken met het ministerie van defensie.

De gemeenten Assen (oefenterrein Witterveld), Midden Drenthe (oefenterrein de Haar, Hijkerveld, Groote Zand), Aa en Hunze en de gemeente Tynaarlo (GAE) zijn al op de hoogte gesteld van het feit dat defensie aan het zoeken is. Defensie wil oefenterreinen uitbreiden om op grotere schaal te kunnen oefenen met militairen en voertuigen, onder meer met een nieuw te bouwen oefendorp. Groningen Airport Eelde is in beeld voor het stationeren van F35 vliegtuigen. Defensie is van plan het aantal oefenvluchten met de F35’s aanzienlijk te verhogen en onderzoekt welke luchthavens daarvoor het geschiktst zijn. Daarvoor kijkt Defensie ook naar burgerluchthavens. Groningen Airport Eelde is één van de opties, net als vliegveld Twente en Lelystad Airport.
Een aantal belangenorganisaties hebben al hun zorgen hierover uitgesproken, net als het College van de provincie Drenthe. Het provinciebestuur is tegen de komst van de F35 naar Eelde en spreekt van een ‘no-go’ voor de gevechtsvliegtuigen.

Alle reden dus om een binnen Provinciale Staten met alle fracties van gedachten te wisselen.

Namens de PvdA fractie voer de fractievoorzitter Hendrikus Loof het woord. Hieronder zijn bijdrage:

Voorzitter,
Als u ons 5 jaar geleden had verteld dat we het in Drenthe moeten hebben over Ruimte voor Defensie dan had ik u verbaasd aangekeken.
En toch had er 10 jaar geleden bij de inval van Rusland in de Donbas, Oekraïne al een lampje moeten gaan branden bij ons. Dat gebeurde niet meteen want ja, oorlog voeren is iets van voor onze tijd. Toch??

Helaas is de werkelijkheid een andere. Het is daarom goed dat de CU en BBB dit onderwerp, Ruimte voor Defensie, hebben geagendeerd want het onderwerp leeft in Drenthe. Dat is wel duidelijk na enkele zeer druk bezochte informatiebijeenkomsten.

Beide fracties stellen enkele vragen aan zowel GS als aan ons. De PvdA wil hier als volgt op reageren. Ik neem hierbij de 3 vragen in één keer mee in mijn bijdrage:

Wat betreft de PvdA in Drenthe, vinden we dat we mee moeten werken aan ruimte voor Defensie waar het gaat om oefenterreinen en munitieopslag.
Het spreekt voor zich dat de belangen van onze bewoners heel zwaar wegen in deze ontwikkeling. Inspraak en betrokkenheid, zorg én nazorg moeten alle goed geregeld worden en zijn. Wij maken hierin geen onderscheid tussen landbouwgrond en natuur. Oftewel een no-go voor landbouwgrond of een no-go voor natuur is voor ons niet aan de orde.
Indien mogelijk moeten gedwongen verhuizingen van bedrijven en inwoners worden voorkomen. Daarnaast moet er aandacht zijn voor de economische en sociale impact rondom de bedrijven en het nieuw te creëren natuurgebied, om te voorkomen dat bedrijven sluiten vanwege de economische schade die een nieuw oefenterrein met zich mee kan brengen. Al deze aspecten moeten worden meegenomen in de uiteindelijke besluitvorming, vinden wij.

Defensie groeit en dat vraagt om solidariteit in het samen delen van ruimte. De noodzaak voor uitbreiding moet voortdurend worden aangetoond door defensie, ook na realisatie want draagvlak is belangrijker dan gewenning.

De no-go van GS wat betreft het gebruik van GAE door jachtvliegtuigen, onderschrijven wij van harte!
Dat willen we absoluut niet.