’t Was niets, het is niets en het zal ook nooit wat worden. Dit was de kop van een groot artikel in het Dagblad van het Noorden van 10 februari van dit jaar en toevallig ook als titel van een opiniestuk van afgelopen maandag. Maar wat de PvdA fractie is dit absoluut niet waar.
In de Statenvergadering van 18 december heeft de PvdA dit onderwerp aan de orde gesteld. Ons statenlid Fenneke Mensen-Maat, zelf inwoonsters van Barger-Compascuum, heeft zich hier al geruime tijd mee bezig gehouden. Voerde gesprekken en we brachten werkbezoeken. Tijdens de Statenvergadering hebben wij een motie vreemd aan de orde van de dag ingediend en deze kreeg brede steun. Lees hieronder onze motie.
De historie van de Veenkoloniën bevat heel veel mooie verhalen over rijkdom, goede sociale omstandigheden en een centrumfunctie binnen Europa. Dat is waarschijnlijk niet het beeld wat u hier in deze statenzaal heeft van de geschiedenis van dit gebied. Dat zal een beeld zijn van armoede, uitbuiting en zware omstandigheden. Dit deel van de historie kent mijn fractie ook. Het beeld wat ik aan het begin schetste is echter ook waarheid en zwaar onderbelicht.
Wat ook uit historisch perspectief een belangrijk gegeven is, is dat het gebied het grootste kanalenstelsel van de wereld heeft gekend. Inmiddels is een groot deel gedempt als gevolg van ruilverkaveling, maar er blijft nog heel veel kanalenstelsel over om hier trots op te zijn en kan ook gebruikt worden als spons van Nederland dienen.
Het gebied staat ook nu veelal te boek als het gebied in Nederland waar de armoede groot is, de gemiddelde gezondheid van de inwoners laag is. En ook dat is waar. Maar er gebeuren ook hele mooie dingen vanuit de kracht van het gebied zelf. Kijk naar voorbeelden in Gasselternijveen en het bewonersinitiatief Kracht van de Veenkoloniën. Daar zijn de mensen trots op hun leefomgeving en het gebied waarin ze leven. Die trots uit zich ook uit het feit dat mensen eerder zullen zeggen dat ze een Veenkoloniaal zijn, dan dat ze Drent of een Groninger zijn.
Deze trots wil de PvdA-fractie graag verder vergroten en vanuit positiviteit het gebied vooruit te helpen. De PvdA fractie heeft vele gesprekken gevoerd en werkbezoeken gebracht aan het gebied.
Daarom hebben wij de volgende motie opgesteld en deze wordt mede ingediend door de Christen Unie, Sterk Lokaal, Ja’21 en D’66.
Motie: Veenkoloniaal Goud
Provinciale Staten van Drenthe, in vergadering bijeen op 18 december 2024
Constaterende dat:
- De Veenkoloniën een belangrijk deel van Groningen en Drenthe uitmaakt met een unieke historie en landinrichting waaronder het grootste kanalenstelsel ter wereld;
- Zowel de historie als de inrichting van de Veenkoloniën niet altijd naar behoren worden gewaardeerd en erkend;
- In de Staten van Groningen recentelijk afgesproken is dat het College een onderzoek in gaat stellen naar het proces voor een aanvraag van de Werelderfgoed status van erfgoed van wereldklasse in haar provincie;
- Drenthe de nodige ervaring heeft met het behalen van deze status.
van mening zijnde dat:
- De Veenkoloniën als provinciegrens overschrijdend gebied betrokken moet worden in het onderzoek dat door de provincie Groningen wordt ingesteld;
- Een Werelderfgoed status zorgt voor toename in toerisme en naamsbekendheid en niet in het minst de trots van de inwoners op het eigen gebied versterkt
verzoeken het college:
- In overleg te treden met het College van de provincie Groningen en te verkennen in hoeverre een gezamenlijk optreden in het onderzoek tot de mogelijkheden behoort;
- Zich sterk te maken voor de Veenkoloniën en haar unieke karakter in dit onderzoek;
- Vanaf de start van het mogelijke onderzoek aandacht te hebben voor en zorg te besteden aan mogelijke externe werking van de resultaten van het onderzoek.
en gaat over tot de orde van de dag.
Toelichting:
Aanleiding van deze motie is een artikel in het Dagblad van het Noorden van 10 februari 2024; We moeten stoppen met het ‘was niks, is niks en wordt niks’. In de Veenkoloniën was en is alles én is ook alles mogelijk – Dagblad van het Noorden
In de statencommissievergadering van Provinciale Staten van Groningen van 23 oktober heeft de PvdA aandacht gevraagd voor de pareltjes van Groningen en of hiervoor geen Werelderfgoed status voor kan worden aangevraagd. Men denkt dan bijvoorbeeld aan het wierdenlandschap in Middag-Humsterland of het Veenkoloniaal gebied.
De gedeputeerde vond dit een interessant idee en wilde hier wel naar kijken.
De PvdA heeft tijdens de Statenvergadering van 13 november daarvoor nog een motie ingediend bij de behandeling van de Begroting 2025. Hierin wordt opgeroepen om een onderzoek te doen naar het proces voor een aanvraag van de Werelderfgoed status van erfgoed van wereldklasse in haar provincie. De gedeputeerde heeft deze motie overgenomen en zal een onderzoek doen naar het proces, de kosten, het tijdspad en de consequenties een Werelderfgoed status.
