Vandaag in het Drents Parlement het debat over de Begroting 2021. Onze fractievoorzitter Hendrikus Loof gaf aan hoe de PvdA aankijkt tegen het Drenthe van nu en morgen. Met daarbij onder meer een motie die perspectief biedt voor de sociaal-economische activiteiten in onze buurten, wijken en kernen.
In de aanloop naar dit agendapunt, de begroting 2021 en de IA Plus, spraken we in onze fractie over de vraag: hoe omzeilen we het onderwerp corona? Want ondanks de enorme impact die het Covid-19 virus op onze samenleving heeft, willen we andere zaken belichten die we ook van belang vinden. Tegelijkertijd weet je dat elk onderwerp in de schaduw staat van de coronacrisis waar we nog altijd middenin zitten
Vanuit provinciaal perspectief gezien is het dan niet prettig om te constateren dat je zo weinig kunt doen. Ja, je kunt roepen: stoppen met leuke dingen doen, zoals een fractie blijft herhalen als het over de Investeringsagenda gaat. Terwijl het om heel serieuze zaken gaat die Drenthe perspectief bieden op veel terreinen.
Of je kunt voorstellen de overheid te decimeren, zoals een andere fractie propageert als het over de begroting gaat. De vraag is wat los je dan op? Je kunt je kop ook in het zand steken en wachten tot het overgaat. Dat heeft hetzelfde effect.
Want waar wij mee blijven zitten is dan: nu we een crisis doormaken die z’n weerga niet kent is het wél de overheid die de boel overeind houdt met economische steunpakketten; is het wel de overheid die maatregelen aankondigt en ze vervolgens ook handhaaft; is het ook nog eens de overheid die ondertussen doorwerkt aan klimaatplannen en investeringsplannen en zoekt naar oplossingen voor de economische schade die de crisis oplevert. Want de markt alleen gaat dit niet oplossen. Dat was altijd al zo en dat blijft kennelijk zo. Het doet ons deugd dat steeds meer partijen dat beginnen in te zien: een sterke overheid in de benen houden en niet alles meer aan de markt over laten.
En hou me te goede: dit was geen reclamespot voor het kabinet Rutte maar de overheid is in actie en het blijkt nodig ook!
Deze crisis maakt een tweetal zaken heel duidelijk: in de eerste plaats heeft de crisis aangetoond hoe kwetsbaar we zijn als we teveel overlaten aan de grillen van de markt. Er was in maart dit jaar een tekort aan zo’n beetje alles om de coronacrisis het hoofd te kunnen bieden.
Een uitgeklede zorg, een naar verre landen verplaatste productie van medische hulpmiddelen en medicijnen. Vliegtuigen vol mondkapjes gingen de wereld over en wijzigden koers als er ergens meer geld te verdienen viel. Hoe diep kun je zinken met elkaar.
Een voorbeeld van hoe het wel zou kunnen is het voorstel van UMCG en GGD Groningen die pleiten voor een zorgproef zonder marktwerking. Ze pleiten voor meer samenwerking onder de paraplu van een gezamenlijke regionale zorgautoriteit.
Of, dichterbij huis, hoe men er in Coevorden in is geslaagd om eerste en tweede lijnszorg samen te brengen in anderhalve lijnszorg met inzet van de gemeente, omliggende ziekenhuizen, huisartsen en andere betrokken partijen in de zorg. En waar ze nog lang niet klaar zijn met het verbinden van partijen. Het is uiteindelijk goedkoper en gezonder.
In de tweede plaats maakt de crisis duidelijk dat de risico’s en de grote klappen terecht komen bij de mensen die het minste kunnen dragen. Deze crisis polariseert tot en met. En je hebt een stevige overheid nodig om te nivelleren.
Op veel terreinen wordt die tweedeling zichtbaar. Natuurlijk in de economie waar de zwaarste klappen gaan vallen in de laagst betaalde beroepen. Maar ook b.v. in het onderwijs dat in maart plots moest overstappen op digitaal lesgeven. Dat valt nog niet mee als er geen laptop in het gezin aanwezig is. Of de ouders hebben niet de digitale vaardigheden om hun kinderen hierin te ondersteunen. Of er is sprake van laaggeletterdheid waardoor mensen de weg kwijtraken in de stroom aan nieuwe informatie en termen, bijvoorbeeld over de coronamaatregelen. En de gemeenten die plots geconfronteerd worden met tal van nieuwe hulpvragers: werk, schulden, opleidingen. Terwijl ze al amper de financiële huishouding op orde weten te houden.
Tegen deze achtergrond (het is onmogelijk om compleet te zijn) houden wij ons bezig met een begroting en een investeringsagenda plus. En we mogen ons gelukkig prijzen met een goede begroting én een ambitieuze investeringsagenda waarin perspectief voor de toekomst als rode draad is te benoemen.
De aanpak die ons provinciaal bestuur (PS en GS samen) vanaf maart heeft gekozen, is een goede geweest. Er is in maart veel on hold gezet en gekeken waar de eerste en ernstigste nood zich aandiende.
Er zijn snelloketten ingericht voor cultuur en de vrijetijdseconomie. Er is een financiële buffer aangelegd van 2,5 miljoen. En we hebben besluitvorming over de investeringsagenda – waarvan de vorige editie al van grote waarde was geweest – uitgesteld en opnieuw tegen het licht gehouden. En tussentijds worden we als PS goed door GS op de hoogte gehouden door regelmatige brieven over de gevolgen van Covid-19 in Drenthe.
Ondertussen blikken we vooruit. Dat hoort nu eenmaal bij een begroting. We blikken vooruit naar een periode waarin corona niet meer ons leven beheerst. Onze fractie wil het sociale leven in onze dorpen, kernen en wijken, dat al 8 maanden hapert of tot stilstand is gekomen, extra perspectief bieden. Dat willen we doen door het cement van onze samenleving, onze vele vrijwilligers die verantwoordelijkheid willen dragen voor zoveel activiteiten die we dit jaar node hebben gemist, financieel te steunen. Zodat er straks een doorstart gemaakt kan worden met festivals, sportieve en culturele activiteiten, markten en andere festiviteiten. Het mag niet gebeuren dat door dit jaar opgelopen tekorten of weggelopen vrijwilligers het sociale leven niet op gang komt. Drenthe willen we niet alleen Mooi voor Elkaar hebben maar ook Samen voor Elkaar.
Daartoe hebben we een motie opgesteld waarin de opdracht luidt:
PS Spreekt uit dat:
- Wij als PS van Drenthe een financiële impuls aan het bevorderen van een frisse start na corona in onze dorpen, kernen en wijken willen geven;
- We hiervoor een provinciaal loket willen open stellen om financiële steun te verlenen á € 1,- per inwoner met een minimum van € 50.000,- en een maximum van € 100.000,- per gemeente;
- De gelden laagdrempelig ingezet worden om de huidige periode door te komen en ná corona een frisse start te kunnen maken;
- De financiële bijdrage gedekt wordt uit de corona impulsgelden;
We dienen deze motie samen in met SP, D66, CU, GroenLinks en CDA en we hopen ten zeerste dat de motie statenbreed wordt aangenomen omdat het volgens ons een geweldig positief signaal is naar al die mensen die het wonen en leven in Drenthe zo de moeite waard maken.
Waar we tenslotte ook niet omheen kunnen zijn de verkiezingen. Welke zult u denken? We hebben vorige week de dramatische gang van zaken in de grootste democratie ter wereld mogen aanschouwen. Geen vrolijk stemmend beeld maar met gelukkig een goede afloop. Maar we bedoelen de Tweede Kamer-verkiezingen die over 5 maanden aan de orde zijn. Ook daarover werpt corona z’n schaduw vooruit. Het wordt mogelijk om straks gespreid te stemmen, door de stembureaus over meerdere dagen open te stellen. We vernemen dat dit een geweldige opgave wordt voor de gemeenten en we stellen daarom voor dat we als provincie de helpende hand bieden door onze ambtelijke organisatie in te zetten om de stembureaus voldoende bemenst te krijgen. Onze vraag aan het College is: bent u bereid deze mogelijkheid te onderzoeken en bij een positief resultaat dit aanbod aan de gemeenten over te brengen?
Voorzitter, de PvdA fractie stemt in met de begroting 2021, de 7e begrotingswijziging 2020 en met de Investeringsagenda Plus 2020-2023.
