In de Statencommissie Omgevingsbeleid werd onlangs gesproken over een van de meest lastige onderwerpen waar we in Drenthe mee te maken hebben: de stikstofproblematiek. Het provinciebestuur heeft een ‘Koersdocument Drentse aanpak stikstof’ opgesteld. Daarin staat hoe de provincie de komende tijd verder wil gaan. De Statenfractie van de PvdA bekeek het plan en Statenlid Jos Schomaker verwoordde onze visie. Hij benadrukte het belang van samenwerken en vooral: vertrouwen.
De stikstofproblematiek kenmerkt zich door ogenschijnlijk tegenstrijdige belangen. De PvdA vindt dat de klimaatdoelstellingen – waar we ons aan hebben verbonden – moeten worden gehaald. Landbouw en andere functies moeten goed op elkaar worden afgestemd. Iedere functie moet voldoende ‘ontwikkelruimte’ krijgen maar wel onder duidelijke regie van de provincie. ‘Hierbij blijft van belang dat ook de natuur een stem gegeven wordt. Beschaving betekent dat wij waardevolle zaken beschermen. Zoals Lucebert al dichtte: “Alles van waarde is weerloos”. De wijze van doorgeven van de aarde aan toekomstige generaties maakt het belang van de natuur onomstreden. Daar staat de PvdA voor.’
Volgens Schomaker is de situatie voor Drenthe: niet alles kan overal. ‘In onze provincie hebben we een bijzondere landinrichting. Met aan de ene kant de natuur, met 12 kwetsbare Natura 2000 gebieden. Gebieden die door de overheid zijn aangewezen en een groot natuurbelang vertegenwoordigen. Aan de andere kant hebben we de agrarische sector. Ook belangrijk voor Drenthe maar met een grote stikstofuitstoot – die onder meer neerslaan in de natuurgebieden.’
Binnen de provincie bestaan verschillen per gebied die maatwerk verlangen: de regionale gebiedsgerichte aanpak. Het koersdocument legt een aantal inhoudelijke en procedurele uitgangspunten voor de Drentse aanpak vast. In dat verband komen we er volgens Schomaker niet met de weinig gevoelige uitspraak dat de veestapel maar even gehalveerd moet worden in de komende jaren. ‘Dat werkt averechts bij de groep agrariërs die mag leveren. Terwijl juist empathie, inlevingsvermogen en vertrouwen noodzakelijk zijn om met de Drentse landbouwsector de mogelijkheden te realiseren om het stikstofprobleem te verminderen. Denk daarbij aan het overschakelen op duurzame landbouw, een rechtvaardige prijsvorming, het kritisch bekijken van nut en noodzaak van de uitgebreide wereldhandel en het stimuleren van bewezen effectieve innovaties.’
Inmiddels is het gesprek hierover al op gang gekomen. Zo vinden aan de Bestuurlijke Tafel Stikstof Drenthe partijen met tegengestelde belangen elkaar en genereren draagvlak voor een gezamenlijk toekomstbeeld. ‘Het College van GS van Drenthe speelt hierin een heel goede rol. De Drentse aanpak geldt op dit punt zeker als voorbeeld voor de rest van Nederland.’
Schomaker wees in de Statencommissie Omgevingbeleid ook op een eerdere bijeenkomst van de commissie over een stimuleringsprogramma waarin de duurzame melkveehouderij centraal staat. Hierbij waren ook diverse natuurorganisaties uitgenodigd (Natuur Milieu Federatie en Natuurmonumenten). In dit programma worden melkveehouders beloond wanneer bepaalde milieugerelateerde waarden worden behaald zoals de beperking van ammoniakproductie.
‘Er zijn in Drenthe inmiddels acht melkveehouders die ambassadeur zijn van dit programma en er doen in totaal 232 veehouders mee. De ambassadeurs zijn helemaal van deze tijd, bewust van de milieuproblematiek en bereid deskundigheid in te zetten om te helpen klimaatdoelstellingen te halen.’ De verstandhouding tussen ambassadeurs en aanwezige natuurpartijen bij de bijeenkomst was positief, aldus Schomaker. ‘Zo meldde de vertegenwoordiger van Natuurmonumenten ontwikkelingen in de landbouw te willen ondersteunen. Ook worden boswachters op landbouwcursus gestuurd worden om kennis en onderling begrip te bevorderen. De landbouw wordt natuurbeheerder en de natuur helpt de boer met de omschakeling naar duurzame landbouw. De bereidheid om samen te werken is tekenend voor Drenthe en gezien de enorme uitdaging zeer noodzakelijk.’
Dit laatste benadrukte Jos Schomaker nog eens in zijn slotbijdrage: ‘De stikstofproblematiek is in Drenthe zo urgent dat er volgens de PvdA-fractie één voorwaarde essentieel is voor de toekomst: vertrouwen. Vanuit vertrouwen moeten we koers kiezen en samenwerken. Hier in dit huis van de Drentse democratie en in onze provincie. Onze toekomst laat geen tijd meer om elkaar te bestrijden!’
