Inspiratietreffen in Grolloo: drie inleidingen (deel 2)

Drie inleidingen tijdens het PvdA Drenthe-inspiratietreffen, van drie betrokkenen bij economie en natuur: Erik Eefting, eigenaar van Joytime, Dick Dijkstra, directeur Recreatieschap Drenthe en Bert Hummelen en Bernie Jenster van Staatsbosbeheer (respectievelijk districtshoofd Veen tot Lauwersmeer en senior medewerker  gebiedsontwikkeling)

De ontwikkeling van Joytime

Joytime-eigenaar Erik Eefting nam ons mee in de geschiedenis van zijn onderneming, die hij hier in het bos van Grolloo samen met zijn echtgenote vanaf 1999 op de kaart zet. De ambitie is om de natuur hier ter plekke met respect in te zetten voor een breed pakket aan recreatieve activiteiten. Dat pakket is in de loop van de jaren steeds verder uitgebreid; van groepsactiviteiten en tochten in het bos tot en met het ‘Joytime Outdoor Klimpark’ dat er nu staat. Het ‘hobbymatige’ karakter van de vorige eigenaren heeft zich doorontwikkeld tot een volwaardige onderneming die het hele jaar in bedrijf is (‘er is geen slecht weer, alleen slechte kleding’). In 2007 namen de Eeftings het bedrijf over en transformeerden het – na bezoeken aan Duitsland en Frankrijk – tot een klimpark, op dat moment het tweede in Nederland. Vanaf dat eerste moment is steeds goed overleg gevoerd met de eigenaar van het bos, Staatsbosbeheer: ‘Wat we hier doen is mogelijk door de prachtige omgeving. Daar moeten we zorgvuldig mee omgaan.’ Het aanvankelijke huurcontract is omgezet naar een toekomstbestendige pachtconstructie; op termijn wil Eefting graag de bosgrond verwerven.

In 2015 is het hele terrein compleet op de schop gegaan (naar een ontwerp van een landschapsarchitect), om een verdere professionaliseringsslag te maken (en de groeiende concurrentie het hoofd te bieden). Naast groepen is het hiermee ook voor individuele bezoekers aantrekkelijk geworden om het park te bezoeken. ‘Kijkend naar de toekomst zetten we in op: bestendigen, verder verbeteren en kwaliteit blijven bieden. De capaciteit van het park is daarbij is leidend: vol is vol. Dat is ook de missie van ons hele team: we hebben geen klanten, maar gasten.’

Recreëren in Drenthe

Dick Dijkstra hield de aanwezigen zijn droom voor. Die bestaat uit een formule: D = W2 + 1 (NxVxE). Uitgeschreven: Drenthe is wonen in het kwadraat plus eenmaal natuur x vrije tijd x economie. In zijn droom wordt Drenthe dé woonprovincie van Nederland: ‘Van daaruit begint alles.’ Volgens Dijkstra heeft Nederland Drenthe keihard nodig, om de balans met de overvolle Randstad te herstellen. Thema’s als betekenis, gezondheid en vitaliteit kunnen hier uitstekend worden ingevuld. Dat moet dan wel veel steviger voor het voetlicht worden gebracht, tot in Den Haag en Brussel aan toe.

Bij het wonen is iedereen welkom en alles mogelijk, tot wonen in de natuur aan toe. ‘We stellen daarbij zelf onze eigen grenzen. Hoogbouw alleen in de grote steden, daarbuiten niet bouwen boven de boomtoppen. Dat kan ook heel eigentijdse vormen krijgen, mits we lef hebben.’ 10 procent van het grondgebied van Drenthe wordt nu ingenomen door wonen, dat mag en kan 15 procent worden. De prachtige natuur van Drenthe is daarbij een belangrijke randvoorwaarde. De ruimte van de provincie is hét uinique selling point. Daar wordt volop in geïnvesteerd, tot en met de toegankelijkheid aan toe. Dat geldt voor mens en dier.

Dick Dijkstra

Bij de vrije tijd gaat het steeds meer om gastvrijheid en de betekeniseconomie. In Drenthe heten we mensen welkom die hier komen – tijdelijk of permanent – voor bezinning, tot rust komen, welbevinden en ‘bijtanken’. Daar kunnen we volgens Dijkstra de komende tijd nog meer in doen, ook in de zoektocht naar de ‘ongrijpbare recreant’ die via moderne media toegang heeft tot een enorm aanbod aan vrije tijdsmogelijkheden. De inzet van big data (‘weten wanneer je wat kunt aanbieden voor wie’) is daarbij van groot belang. Het vergt wel goed ondernemerschap: de meer traditionele ‘beheerders’ zullen afhaken. Nieuwe concepten zijn nodig, zoals bungalowparken die elke 15 jaar compleet worden vernieuwd (met recyclebare bouw) en daarmee kunnen aansluiten op veranderingen vanuit de vraag.

Tenslotte de variabele economie: we moeten op een andere manier kijken naar werkgelegenheid en arbeid. Detailhandel en retail vormen de basis, maar de zorgsector en ICT zijn eveneens kansrijk. ‘Daarbij ondersteund door goede verbindingen: overal breedband in Drenthe, maar ook bijvoorbeeld een hyper loop naar de Randstad.’ Dijkstra sloot af met de noodzaak voor de politiek om keuzes te maken, om deze droom waar te maken.

De balans tussen beleven, benutten en beschermen

Staatsbosbeheer werd vertegenwoordigd door Bernie Jenster en Bert Hummelen. De eerste trapte af met de stelling dat dromen prima zijn, maar dat ze wel moeten worden waargemaakt. Cruciaal is het vinden van een een balans tussen beleven, benutten en beschermen. Oftewel het evenwicht tussen landbouw, recreatie en natuur, aldus Jenster. ‘In Drenthe is daar nu geen sprake van. De biodiversiteit is bijvoorbeeld onder de maat. Verzuring en vermesting zijn nog niet opgelost. Ook groeit het aantal gebruikers van de natuur en de diversiteit ervan: men wil steeds breder gebruik maken van onze terreinen.’ Het bewaken van de balans voor de toekomst is daarom een urgente opgave.

Bernie Jenster

Bert Hummelen stelde dat het hierbij om onze gezamenlijke toekomst gaat. De rol van Staatsbosbeheer is daarbij ontwikkeling; van 100 procent overheidsfinanciering is inmiddels sprake van 50 procent – de andere helft moet uit andere bronnen komen. Dat bepaalt ook de manier waarop Staatsbosbeheer naar de terreinen landbouw en recreatie kijkt. Samenwerking is daarbij steeds belangrijker, bijvoorbeeld in de manier waarop samen met agrariërs wordt gewerkt aan het realiseren van natuurdoelen.

Voor de komende tijd moet Drenthe vooral inzetten op deze vijf opgaven, als het aan Hummelen ligt:

– natuurinclusieve landbouw;

– de verbrede landbouw;

– de grote wilde natuur;

– recreatie-inclusieve landbuw

– natuur-inclusieve recreatie.

Bert Hummelen

Hier moet met voorrang in worden geïnvesteerd: ‘Drenthe verbindt mensen met de natuur, met zichzelf en met anderen. Dit is dé provincie om goed en gezond te wonen, te werken en te recreëren.’ Dat vergt – zoals Dick Dijkstra al aangaf – stevige keuzes.