Verkiezingen Tweede Kamer: een terugblik met gemengde gevoelens

18 mei 2021

Het is alweer bijna twee maanden geleden. De woensdag in maart waarop de Nederlandse bevolking naar de stembus ging om een nieuw parlement te kiezen. De uitslag voor de PvdA: 9 zetels. Er was op meer gehoopt. Tegelijkertijd vielen er bij andere linkse partijen nog grotere klappen. Voor Drenthe kijken gewestelijk voorzitter Jacob Bruintjes en onze kandidaat Peter Zwiers terug.

Statenlid Peter Zwiers, nummer 45 op de lijst, betitelt de campagne als ‘zeer energiek’. ‘Het resultaat was echter niet passend bij de energie die we erin gestopt zijn. Ik had op meer gehoopt en gerekend. Laat onverlet dat we positief in beeld waren en onze punten ook gemaakt hebben.’ En inzoomend op de uitslag in Drenthe: er zijn ook sprankjes van hoop. In zijn eigen gemeente Borger-Odoorn noteerde de PvdA een mooie winst. Volgend voorjaar wil Peter Zwiers hier de lijsttrekker zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen; hij heeft zich hiervoor kandidaat gesteld. De eerste voorbereidingen voor de campagne zijn alweer gestart. ‘Bij velen speelt het gevoel dat we weer mee moeten doen in Borger-Odoorn.’

Over zijn eigen persoonlijke campagne: ‘Ik heb alles gedaan wat er in mijn macht lag. Uiteindelijk was er ook niet de spanning dat ik wel of niet gekozen zou worden. Dus ik heb mijn energie er vooral op gericht dat de partij er goed uit zou komen.’ Als hoogtepunt in de campagne noemt Peter de rondrit door Noord en Oost Nederland maakte met college-Statenlid Ralph du Long, gerelateerd aan de piratencultuur. ‘Dat was echt een geweldige dag.’

Gewestelijk voorzitter Jacob Bruintjes geeft aan dat bij hem niet één bepaalde emotie overheerst. ‘Over het geheel: corona had natuurlijk heel duidelijk een rol in deze verkiezingen. Mensen zoeken in een crisis naar zekerheid en leiderschap. Ze stemmen ook rechtser en conservatiever: behouden wat er is.’ Ook partijen die zicht richtten op het onderwerp vrijheid hadden de wind mee: ‘Forum zei: ga gewoon lekker je gang. Maar ook D66 had de suggestie van “we laten iedereen vrij”. Dat heeft op het laatste moment nog de nodige verschuivingen veroorzaakt. Een dag van tevoren stonden we nog op 11 zetels in de peiling. In één dag hebben we twee zetels verloren. Inmiddels zien we weer een lichte opgaande lijn.’ Over de campagne in Drenthe: ‘Heel veel mensen hebben zich daar voor ingezet. Dat verdient een groot compliment!’

Kijkend naar de PvdA zelf is Bruintjes scherp: ‘Onze eigen partij heeft het niet slim gedaan. Zoals Abraham Lincoln al zei: “Never change your horses midstream”. Oftewel: niet midden in de rivier je paarden voor de koets wisselen. Dat is bij ons natuurlijk wel gebeurd. Ploumen kon daar niet veel aan doen. Ze had te weinig kans haar punten te maken, de aanlooptijd was te kort. En ze kwam in de debatten tegenover CD, D66 en SP te maken. Dat leverde waardering op maar geen stemmen.’

Bij de campagne in Drenthe heeft Jacob wel een positief gevoel. ‘We zijn voor veel mensen in beeld als tweede optie qua partij. De boosheid uit 2017 over de PvdA is wel een stuk minder geworden. Maar het blijft hard werken. We zijn niet gelijk van de kelder naar de zolder. We staan net bovenaan de keldertrap. Het vergt tijd.’ Van de PvdA-mensen in de Tweede Kamer wordt Bruintjes zeker enthousiast: ‘De maiden speech van De Hoop is een paar honderdduizend keer bekeken. En iemand als Henk Nijboer doet geweldig goed werk. Dat geeft hoop voor een betere toekomst. De PvdA kweekt zo meer goodwill. Die was in 2017 helemaal weg.’

Tot slot aan Bruintjes de vraag hoe hij aankijkt tegen een mogelijk samengaan met GroenLinks. Hij is daar voorzichtig over: ‘Egeltjes vrijen behoedzaam. Een goede samenwerking begint lokaal, zie de goede ervaringen in Noordenveld. In de Drentse Staten maakt GroenLinks sinds 2019 deel uit van de coalitie. Ook daar is de samenwerking goed. Maar hoe het ook kan hebben we in Borger-Odoorn gezien. Daar stapte PvdA-raadslid Geertsma over naar GroenLinks en nam zijn zetel mee. GroenLinks vond dat prachtig. Kortom: het is allemaal nog niet zo evident.’ Bij een fusie verliest een partij de eigen kleur. ‘Komt daar een betere kleur voor terug? Het kan er ook toe leiden dat mensen afhaken. Ik heb het idee dat het merendeel van de PvdA-achterban nog niet staat te springen. Een samenwerking is okay maar een fusie lijkt me vooralsnog een brug te ver. Eerst moeten we analyseren: wat gaat er niet goed op links? We willen met elkaar een groter deel van de taart maar dat gebeurt niet vanzelf.’

Beeld van Clker-Free-Vector-Images op Pixabay.